BMT İnsan Hüquqları Şurasının üzvü olan dövlətlər Əfqanıstanda törədilən ən ağır cinayətlərin araşdırılması mexanizminin yaradılmasına razılıq verib-verməmək barədə bu gün qərar verməlidirlər.
Bakıvaxtı.az “LeFigaro.fr”ə istinadən xəbər verir ki, Avropa İttifaqı adından Danimarkanın təqdim etdiyi qətnamə layihəsi İnsan Hüquqları Şurasında (HRC) müzakirəyə çıxarılacaq.
İstintaq mexanizmi
Əfqanıstanda insan hüquqlarının vəziyyətinin pisləşdiyini vurğulayaraq, qətnamə layihəsində xüsusilə qadınlara və qızlara qarşı ən ağır beynəlxalq cinayətlərin və beynəlxalq hüququn pozulmasının törədilməsinə dair sübutların toplanması, birləşdirilməsi, mühafizəsi və təhlili üçün daimi və müstəqil istintaq mexanizminin yaradılması tələb olunur.
Bu quruma məlum cinayətləri mühakimə etmək üçün milli, regional, beynəlxalq məhkəmələr, yurisdiksiyaya malik olan və ya ola biləcək tribunallar qarşısında cinayət təqibini asanlaşdırmaq və sürətləndirmək məqsədilə sənədlərin tərtib edilməsi tapşırılacaq. Bu, qurbanların ifadələrini, insan hüquqlarının pozulması və sui-istifadə ilə bağlı digər hesablarını qorumağa kömək edəcək.
Qadınların istismarı
Talibanın Əfqanıstanda hakimiyyəti ələ keçirməsindən 4 il sonra hökumət ölkəni İslam qanunlarının həddindən artıq sərt üzü ilə idarə edir. Talibanın həyata keçirdiyi repressiv tədbirlərə və xüsusilə qadınları hədəfə aldığına görə tənqid edən beynəlxalq ictimaiyyətdən böyük ölçüdə kənarda qalır. 2021-ci ildən etibarən əfqan qadınlara bir çox peşə ilə məşğul olmaq, 12 yaşından sonra təhsil almaq, parklarda gəzmək və idman zalına getmək qadağan edilib.
Qətnamə layihəsi Talibanın qadın və qızları hədəf alan ayrı-seçkilik, seqreqasiya, insan ləyaqətinə hörmətsizlik və təcrid sistemini institutsionallaşdırmasından təəssüflənir, Talibanın qadınların işləməsinə tətbiq etdiyi qadağanı pisləyir.
“Human Rights Watch” (HRW) QHT-nin tədqiqatçısı Fereshta Abbasi AFP-yə bildirib ki, bu vacib qətnamə cəzasızlıqla mübarizədə mühüm addım olacaq:
“İstintaq orqanının yaradılması Talibana və Əfqanıstanda keçmiş və indiki ciddi cinayətlərə görə məsuliyyət daşıyan bütün şəxslərə bir xəbərdarlıq olacaq. Sübutlar toplanacaq ki, həmin şəxslər bir gün məhkəmə qarşısına çıxarılsınlar”.
Aydın Baxış