Bakı 
Sosial media müasir dövrdə insanların ünsiyyət qurması, informasiya əldə etməsi və öz fikirlərini ifadə etməsi üçün əsas platformalardan birinə çevrilib.
İnternet texnologiyalarının inkişafı nəticəsində ifadə azadlığı yeni ölçülər qazanıb, lakin bu azadlıq bir sıra hüquqi və etik problemlərlə də üzləşir. İfadə azadlığı beynəlxalq hüquq normaları ilə qorunsa da, sosial mediada yayılan məzmunun tənzimlənməsi və məhdudlaşdırılması məsələsi dünya ölkələrində geniş müzakirə olunan mövzulardan biridir.
Bəs sosial mediada ifadə azadlığının sərhədi varmı?
Mövzu ilə bağlı Bakıvaxtı.az-a açıqlama verən hüquqşünas Ayxan Məmmədli bildirib ki, ifadə azadlığı BMT-nin İnsan Hüquqları haqqında Ümumi Bəyannaməsinin 19-cu maddəsi və Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 10-cu maddəsi ilə təsbit olunub. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 47-ci maddəsinə əsasən də hər kəsin söz və ifadə azadlığı var. Lakin bu azadlıq mütləq deyil və müəyyən hallarda məhdudlaşdırıla bilər. Dövlətlər milli təhlükəsizlik, ictimai asayişin qorunması, böhtan və nifrət nitqinin qarşısının alınması kimi hallarda ifadə azadlığına hüquqi çərçivələr daxilində məhdudiyyətlər tətbiq edə bilərlər.
Onun sözlərinə görə, sosial media platformaları ifadə azadlığını qorumaq və tənzimləmək məsələsində mühüm rol oynayır. Bu platformalar istifadəçilərin paylaşdığı məzmunlara nəzarət edir və bəzi hallarda onları məhdudlaşdırır:
"Məsələn, nifrət nitqi, zorakılığa çağırış, şəxsi məlumatların yayılması və yalan məlumatların paylaşılması sosial media platformalarının qaydalarına uyğun olaraq silinə bilər. Bununla yanaşı, bəzi dövlətlər dezinformasiya və təhlükəli məzmunlarla mübarizə aparmaq üçün qanunvericiliyə xüsusi müddəalar əlavə edirlər. Avropa İttifaqında qəbul edilən Rəqəmsal Xidmətlər Aktı sosial media platformalarına qanunsuz məzmunların sürətlə silinməsi üçün müəyyən tələblər qoyur. ABŞ qanunvericiliyində isə 230-cu Bölmə sosial media şirkətlərini istifadəçilərin paylaşdığı məzmunlara görə məsuliyyətdən qismən azad edir".
Ayxan Məmmədli: Sosial mediada ifadə azadlığının hüquqi aspektləri müasir dünyada ən aktual məsələlərdən biridir
Hüquqşünas qeyd edib ki, bununla belə, sosial mediada ifadə azadlığının hüquqi tənzimlənməsi ilə bağlı bir sıra problemlər və çağırışlar mövcuddur. Bəzi hallarda məhdudiyyətlər senzura səviyyəsinə çata bilər və ifadə azadlığının pozulmasına səbəb ola bilər. Digər tərəfdən, platformalar avtomatik süzgəc sistemlərindən istifadə etdikdə yanlış məzmunlar silinə bilər və bu da istifadəçilərin hüquqlarının pozulmasına gətirib çıxarar. Sosial medianın tənzimlənməsi ilə bağlı digər vacib məsələ məlumat azadlığı və milli təhlükəsizlik arasında balansın qorunmasıdır:
"Ümumiyyətlə, sosial mediada ifadə azadlığının hüquqi aspektləri müasir dünyada ən aktual məsələlərdən biridir. Hüquqi tənzimləmələr azadlıqların qorunmasını və ictimai təhlükəsizliyin təmin olunmasını tarazlaşdırmağa çalışır. Gələcəkdə bu sahədə daha dəqiq qanunvericilik normalarının hazırlanması, sosial media platformalarının məsuliyyətinin artırılması və fərdi hüquqların daha effektiv qorunması məsələləri ön plana çıxacaq",- Ayxan Məmmədli fikrini yekunlaşdırıb.
Əli Hüseynov
