COP hər il keçirilən və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə üçün dövlətlərin bir araya gəldiyi ən əhəmiyyətli beynəlxalq tədbirlərdən biridir. Bu il ölkəmizdə təşkil olunacaq COP29 zirvəsi isə bu məsələlər ətrafında dünya liderlərinin əsas müzakirə platforması kimi çıxış edəcək.
COVID-19 pandemiyasının başlanmasından bəri bir çox ölkə, o cümlədən, Azərbaycan da sərhəd məhdudiyyətləri tətbiq edib. Bu isə qlobal ticarət əlaqələrinə, turizm və miqrasiyaya təsirsiz ötüşməyib. Sərhədlərin açılması məsələsi yalnız səhiyyə sistemlərinin gücü və peyvənd proqramları ilə əlaqəli yox, həmçinin iqtisadi inkişafın bərpası, beynəlxalq əməkdaşlıq və iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizə çərçivəsində də yüksək dəyərləndirilir.
Görəsən, bu mötəbər tədbirdən sonra sərhəd məhdudiyyətləri aradan qaldırılacaq?
Natiq Cəfərli: Gələcəkdə sərhədlərin tam açılması gözlənilir
İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli Bakıvaxtı.az-a bu sual ətrafında öz fikirlərini bölüşüb.
Müsahibimiz qeyd edib ki, Azərbaycanda sərhədlərin açılması məsələsi hazırda həm daxili, həm də xarici amillərlə bağlıdır. Onun sözlərinə görə, ölkə pandemiya dövründə sərhədlərin bağlanması və digər məhdudiyyətləri tətbiq etməklə COVID-19 virusunun yayılmasının qarşısını almağa çalışmışdı:
“Lakin hazırda dünyada və Azərbaycanda pandemiya ilə bağlı vəziyyət nisbətən sabitləşsə də, sərhədlərin açılması qərarı hələ də diqqətlə qiymətləndirilir".
İqtisadçı ekspertin fikrincə, Azərbaycan sərhəd məhdudiyyətləri təkcə səhiyyə məsələləri ilə məhdudlaşmamalıdır.
"Sərhədlərin açılması məsələsi həm də iqtisadi inkişaf və regional əməkdaşlıq məsələlərinə görə önəmlidir. Ölkə iqtisadiyyatının bərpası, turizm sektorunun canlandırılması və qonşu ölkələrlə ticarət əlaqələrinin genişləndirilməsi sərhədlərin açılması ilə sürətlənə bilər. Xüsusən də, regional layihələr, o cümlədən enerji və nəqliyyat dəhlizləri sərhədlərin açılmasına bağlıdır",- N.Cəfərli bildirib.
Natiq Cəfərli qeyd edib ki, hazırda sərhədlərin açılması məsələsinə ehtiyatla yanaşılır:
"Gələcəkdə sərhədlərin tam açılacağı gözlənilir. Bu, ölkədə və dünyada pandemiya ilə bağlı vəziyyətin daha da sabitləşməsindən, əhalinin immunizasiyasının gücləndirilməsindən və qonşu ölkələrlə əlaqələrin inkişafından asılı olacaq. Hazırkı şərtlər daxilində, sərhədlərin açılması mərhələli şəkildə həyata keçirilə bilər. Bu prosesdə beynəlxalq epidemioloji vəziyyət yaxından izlənilir".
Nəticə etibarilə, Azərbaycanda sərhədlərin açılması ilə bağlı qərarlar mövcud risklər və təhlükəsizlik tədbirləri nəzərə alınaraq qəbul ediləcək. Hazırkı vəziyyətdə bu prosesə ehtiyatla yanaşılır, lakin pandemiya ilə bağlı qlobal müsbət tendensiyalar davam edərsə, sərhədlərin açılması qaçılmaz olacaq.
Əli Hüseynov