Almazdan istifadə edərək xərçəngi aşkar etməyin yolu tapıldı

Bədəndəki maqnit mayesinin hərəkətini izləməklə xərçəng metastazlarını aşkar etməyə kömək edən yeni almaz əsaslı sensor hazırlanıb.

Bakıvaxtı.az xəbər verir ki, sözügedən sensoru Warwick Universitetinin alimləri yaradıb.

Məlumata görə, şiş hüceyrələri limfa sistemi vasitəsilə digər orqanlara yayıla bilər. Limfa düyünlərinin təsirləndiyini öyrənmək üçün həkimlər xüsusi testlərdən istifadə edirlər. Hazırda metastazları axtarmaq üçün radioaktiv markerlər və ya mavi boyalar istifadə olunur. Bununla belə qeyd olunub ki, hər iki metodun çatışmazlıqları var. Belə ki, radiofarmasötiklər bütün klinikalarda mövcud deyil və boya xəstələrin təxminən yüzdə birində allergik reaksiyaya səbəb olur.

Britaniyalı fiziklərin yeni cihazı yığcam, daşına bilən və təhlükəsizdir. O, almazların unikal xüsusiyyətlərinə əsaslanır: sözdə NV mərkəzləri (azot atomu və boşluq olan qəfəs qüsurları) kristala maqnit sahəsində ən kiçik dəyişiklikləri aşkar etməyə imkan verir. Sensor dəmir oksidi nanohissəcikləri olan maqnit mayesinə reaksiya verir və bu maye şişə vurulur. Onun yolu boyunca hansı limfa düyünlərinin təsirləndiyini izləmək və əməliyyat zamanı onları daha dəqiq çıxarmaq mümkündür.

"Biz sensor başlığını 10 mm-ə qədər kiçilə bildik, bu da onu endoskopiya və laparoskopiyada istifadə oluna biləcək qədər kiçik olan ilk almaz cihazına çevirdik",- aparıcı müəllif Aleks Nyuman deyib.

Kompaktlığa yalnız 0,5 mm³ həcmli mikroskopik almaz və zondun ucuna bərkidilmiş kiçik daimi maqnitdən istifadə etməklə nail olunur. Bunun sayəsində cihaz həcmli elektronika olmadan işləyir.

Artıq yeni məhsulun potensialını həkimlər özləri qiymətləndiriblər.

"Mən süd vəzisi xərçənginin müalicəsində müntəzəm olaraq maqnit naviqasiyasından istifadə edirəm. Bu, ənənəvi üsullarla müqayisədə üstünlüklər təklif edir. Ona görə də Warwick Universiteti ilə işləmək və maqnit texnologiyasını təkmilləşdirmək üçün işləmək həyati əhəmiyyət kəsb edir", - Koventri və Uorvik Xəstəxanasından cərrah Stuart Robertson deyib.

Tərtibatçılar hesab edirlər ki, gələcəkdə sensor digər şiş növləri - ağciyər, qaraciyər, bağırsaq və yemək borusu üçün də istifadə oluna bilər.

Mina Mikayılova