Bakı 
İspaniya Milli Xərçəng Araşdırmaları Mərkəzinin (CNIO) alimləri müəyyən ediblər ki, yüksək yağ tərkibli qidalanma süd vəzi xərçənginin yayılmasını sürətləndirir.
Bakıvaxtı.az xəbər verir ki, bu araşdırmanın nəticələri Nature Communications (NatCom) jurnalında dərc edilib.
Xərçəngin digər orqanlara yayılması üçün ilkin şişdən ayrılan hüceyrələr qan dövranına keçərək başqa orqanlarda məskunlaşmalı və çoxalmalıdır. Alimlər bildirirlər ki, bəzən ilkin şiş hədəf orqanlara xüsusi molekullar göndərərək onları əvvəlcədən dəyişdirir və "yuva" yaradır. Məhz bu “predmetastatik nişlər” adlanan bölgələrdə metastazlar formalaşır.
Araşdırma göstərib ki, yağlı qidalanma bu prosesi sürətləndirir. Yüksək yağ tərkibli pəhriz saxlayan süd vəzi xərçəngi olan siçanların ağciyərlərində predmetastatik nişlər daha sürətli formalaşır. Eksperiment zamanı məlum olub ki, yağlar trombositlərin aktivliyini artırır və qanın laxtalanmasını sürətləndirir. Bundan əlavə, belə qidalanma ağciyər toxumasının hüceyrələrini bir-birinə bağlayan fibronektin zülalını aktivləşdirir.
Tədqiqatçılar həmçinin aşkar ediblər ki, piylənmədən əziyyət çəkən siçanlarda ilkin şişdən ayrılan xərçəng hüceyrələri ətraflarında çoxlu trombositlərin olması ilə fərqlənir. Mütəxəssislər hesab edirlər ki, trombositlər bu hüceyrələrin ətrafında "qalxan" əmələ gətirərək immun sisteminin onları tanıyıb məhv etməsinə mane olur.
Bu təsirin yalnız siçanlarda deyil, insanlarda da müşahidə olunduğu bildirilir. Belə ki, süd vəzi xərçəngi diaqnozu qoyulmuş piylənmə və yüksək laxtalanma problemi olan qadınlarda xəstəliyin beş il ərzində təkrarlanma riski daha yüksəkdir.
Qeyd edək ki, bundan əvvəl alimlər bağırsaq xərçənginin inkişafına təsir edən yeni amilin aşkarlandığını bildirmişdilər.
Nuriyyə Musayeva
