Bakı 
Türkiyə son illərdə regional güc kimi mövqeyini əhəmiyyətli dərəcədə möhkəmləndirir. Bu inkişaf həm siyasi, həm iqtisadi, həm də hərbi sahələrdə özünü göstərir.
Ölkənin strateji mövqeyi onun həm Avropa, həm də Yaxın Şərq və Qafqaz bölgələrində təsir imkanlarını artırır. Türkiyə eyni zamanda enerji tranziti və logistika mərkəzi kimi rolunu da genişləndirir. Bu mövqe ölkəyə regional siyasətdə daha aktiv iştirak imkanı verir. Son illərdə Ankara diplomatik səylərini artıraraq həm qonşu, həm də uzaq dövlətlərlə əlaqələrini genişləndirib. Bu siyasət ticarət, investisiya və hərbi əməkdaşlıq sahələrində uğurlar gətirib.
Ölkənin iqtisadi göstəriciləri regional güc mövqeyini dəstəkləyir. Türkiyə ixracını müxtəlif istiqamətlərdə artırır. Xüsusilə Avropa, Orta Şərq və Afrika bazarları önəmli ticarət tərəfdaşlarına çevrilib. Eyni zamanda investisiya mühiti də ölkənin mövqeyini gücləndirir. Bu, xarici sərmayələrin cəlb olunmasına imkan yaradır. Enerji və infrastruktur layihələri isə Türkiyənin regional strateji əhəmiyyətini yüksəldir. Ölkə həm öz enerji ehtiyaclarını təmin edir, həm də tranzit ölkə kimi fəaliyyət göstərir.
Hərbi sahədə də Türkiyə gücünü artırır. Müdafiə sənayesi istehsalatını genişləndirir. Yerli istehsal silah sistemləri və dron texnologiyaları ölkənin strateji üstünlüyünü gücləndirir. NATO daxilində Türkiyənin rolu da diqqət çəkir. Hərbi təlimlər və beynəlxalq missiyalarda iştirak Ankara üçün diplomatik üstünlüklər yaradır. Eyni zamanda bölgədəki münaqişələrdə fəal iştirak ölkənin təsir imkanlarını artırır.
Türkiyənin regional güc kimi yüksəlişi imkanlarla yanaşı riskləri də özü ilə gətirir. Diplomatik sahədə yanlış addımlar qarşı tərəflərlə münasibətləri gərginləşdirə bilər. Münaqişələrdə daha fəal iştirak ölkəni həssas vəziyyətə sala bilər. Eyni zamanda iqtisadi sahədə regional böhranlar Türkiyənin mövqeyinə mənfi təsir göstərə bilər. Enerji və tranzit layihələrində geosiyasi gərginliklər ciddi risklər yarada bilər.
Ankaranın qonşu ölkələrlə münasibətləri bu kontekstdə böyük əhəmiyyət daşıyır. Azərbaycan, Qazaxıstan və Orta Şərq ölkələri ilə əməkdaşlıq mövqeyi gücləndirir. Eyni zamanda Yunanıstan və Kiprlə olan gərginliklər risk faktorudur. Bu gərginliklərin həlli Türkiyənin regional nüfuzunu artıracaq strateji addım sayılır. Diplomatik danışıqlar və beynəlxalq forumlarda fəal iştirak bu riskləri azaltmaq üçün vacibdir.
Türkiyə həmçinin beynəlxalq təşkilatlarda mövqeyini gücləndirir. NATO və BMT platformalarında aktiv rolu diqqət çəkir. Bu, Ankara üçün həm təhlükəsizlik, həm də iqtisadi əməkdaşlıq baxımından üstünlük yaradır. Eyni zamanda beynəlxalq hüquq və normativ çərçivəyə uyğun siyasət yürütmək ölkənin mövqeyini daha etibarlı edir.
Enerji sahəsində regional mövqeyin güclənməsi xüsusi diqqətəlayiqdir. Türkiyə qaz və neft tranziti üçün mərkəz rolunu oynayır. Cənub Qaz Dəhlizi kimi layihələr ölkənin strateji əhəmiyyətini artırır. Alternativ enerji layihələrinə sərmayələr uzunmüddətli perspektivdə mövqeyi möhkəmləndirir. Bu, həm də qonşu ölkələrlə əməkdaşlığı dərinləşdirir.
Ticarət və iqtisadi əməkdaşlıq sahəsində də Türkiyə böyük uğurlar əldə edir. Yeni bazarların açılması ixracın artmasına səbəb olur. Xarici sərmayələrin cəlbi isə həm iqtisadi, həm də diplomatik təsiri gücləndirir. Eyni zamanda yerli sənaye və istehsalın inkişafı iqtisadi müstəqilliyi artırır. Bu, regional siyasətdə daha sərbəst və çevik mövqe tutmağa imkan verir.
Hərbi sahədə Türkiyənin mövqeyi həm müdafiə, həm də təsir gücü baxımından önəmlidir. Yerli istehsal silah sistemləri beynəlxalq bazarda rəqabət qabiliyyətini yüksəldir. Dron texnologiyaları isə müasir döyüş strategiyasında üstünlük təmin edir. Beynəlxalq hərbi təlimlərdə iştirak ölkənin prestijini artırır. Regional münaqişələrdə fəal iştirak isə həm strateji, həm də diplomatik üstünlük yaradır.
Ankaranın regional siyasətində risklərin idarə olunması vacibdir. Münaqişə bölgələrində diqqətli və balanslı siyasət yürütmək önəmlidir. Diplomatik vasitələr və danışıqlar riski azaltmaq üçün əsas alət hesab olunur. Eyni zamanda iqtisadi diversifikasiya böhranlara qarşı dayanıqlığı artırır. Enerji və infrastruktur layihələrinin təhlükəsizliyi üçün beynəlxalq əməkdaşlıq strateji əhəmiyyət daşıyır.
Türkiyənin regional güc mövqeyi həm imkanlar, həm də risklərlə bağlıdır. Siyasi, iqtisadi və hərbi sahələrdə əldə edilən üstünlüklər ölkənin təsir imkanlarını artırır. Eyni zamanda geosiyasi gərginliklər və qonşu ölkələrlə münasibətlər riskləri artırır. Ankara üçün balanslı, strateji və çevik siyasət önəmlidir. Bu siyasət həm diplomatik, həm iqtisadi, həm də hərbi sahədə mövqeyi möhkəmləndirir.
Türkiyə regionda mövqeyini daha da gücləndirmək üçün diplomatik təşəbbüsləri genişləndirir. Yeni ticarət və investisiya razılaşmaları mövqeyin möhkəmlənməsinə töhfə verir. Beynəlxalq təşkilatlarda fəal iştirak isə prestiji yüksəldir. Eyni zamanda hərbi hazırlıq və müdafiə gücü ölkənin strateji üstünlüyünü təmin edir.
Regional enerji layihələrində iştirakı həm iqtisadi, həm də geosiyasi üstünlük yaradır. Bu layihələr qonşu ölkələrlə əməkdaşlığı dərinləşdirir. Alternativ enerji sahəsindəki sərmayələr uzunmüddətli perspektivdə mövqeyi gücləndirir. İxrac bazarlarının diversifikasiyası isə iqtisadi dayanıqlığı artırır.
Ankaranın qonşu ölkələrlə balanslı diplomatiyası riskləri azaltmaq üçün vacibdir. Yaxın və Orta Şərqdəki münaqişələrdə iştirak diqqətlə planlanmalıdır. Diplomatik vasitələrdən istifadə geosiyasi gərginliyi minimuma endirə bilər. Beynəlxalq hüquq və normativ çərçivəyə uyğun siyasət isə mövqeyi etibarlı edir.
Türkiyənin regional mövqeyi həm imkanlarla, həm də risklərlə xarakterizə olunur. İqtisadi, siyasi və hərbi sahələrdəki üstünlüklər gücünü artırır. Geosiyasi gərginliklər və qonşu ölkələrlə münasibətlər isə potensial risk mənbəyidir. Ankara üçün strateji, çevik və balanslı siyasət həm təhlükəsizliyi, həm də regional təsiri təmin edir.
Türkiyənin regional güc mövqeyi möhkəmləndikcə, həm beynəlxalq, həm də regional siyasətdə daha aktiv rol oynaya bilər. Bu, diplomatik, iqtisadi və hərbi sahələrdə əldə edilən uğurların nəticəsidir. Eyni zamanda risklərin idarə olunması strateji əhəmiyyət daşıyır. Ankara üçün balanslı və çevik siyasət mövqeyi qorumaq və inkişaf etdirmək üçün əsas şərtdir.
Əli Hüseynov
