Bakı 
COP29 dünya ölkələrinin iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə bir araya gəldiyi mühüm beynəlxalq tədbir olaraq Azərbaycanın həm enerji sektoru, həm də ümumi iqtisadi inkişafına əhəmiyyətli təsirlər göstərə bilər. Bu konfransda qəbul ediləcək sənədlər və yeni öhdəliklər Azərbaycanın daxili siyasətində və beynəlxalq mövqelərində mühüm dəyişikliklərə səbəb ola bilər.
Bəs bu sənədlər ölkəmiz üçün nələr vəd edir?
Bakıvaxtı.az hüquqşünas Ayxan Məmmədli ilə birlikdə bu sahədə baş verəcək hadisələri ətraflı analiz edib.
İlk növbədə, hüquqşünas xatırladıb ki, Azərbaycan neft və qaz ixracatı ilə məşhur olan ölkələrdən biridir, lakin qlobal səviyyədə baş verən iqlim dəyişiklikləri və təmiz enerji keçidinə artan tələblər ölkəni enerji strategiyasını yenidən nəzərdən keçirməyə məcbur edir:
“COP29 çərçivəsində qəbul ediləcək sənədlər bərpa olunan enerji mənbələrinin istifadəsini genişləndirməyi təşviq edən yeni beynəlxalq standartları və tələbləri əhatə edəcək. Azərbaycan da bu sənədlərə imza ataraq karbon emissiyalarını azaltmaq və enerji keçidini sürətləndirmək öhdəliyini götürə bilər. Bu, Azərbaycanın enerji sektorunda daha çox külək, günəş və su enerjisinin inkişaf etdirilməsinə yönəlik yeni layihələrin həyata keçirilməsinə imkan yarada bilər”.
Hazırda Azərbaycanın bərpa olunan enerji potensialına malik ölkə olduğunu vurğulayan Ayxan Məmmədli bildirib ki, xüsusilə Xəzər dənizi sahillərində külək enerjisi potensialı yüksəkdir:
“COP29-da qəbul ediləcək qərarlar Azərbaycanı bu resurslardan daha geniş şəkildə faydalanmağa təşviq edə bilər. Bununla yanaşı, ölkə beynəlxalq investorları cəlb etmək üçün bərpa olunan enerji layihələrini sürətləndirəcək. Bu həm daxili enerji təhlükəsizliyini möhkəmləndirər, həm də ölkənin neftdən asılılığını azaltmaqla iqtisadi dayanıqlığını artırar”.
Ayxan Məmmədli: COP29 Azərbaycanı beynəlxalq əməkdaşlığa təşviq edəcək
A.Məmmədli diqqətə çatdırıb ki, COP29-da imzalanacaq sənədlər Azərbaycanın beynəlxalq mövqelərini möhkəmləndirmək üçün də mühüm əhəmiyyət daşıyır. Onun sözlərinə görə, iqlim dəyişikliyi ilə bağlı qlobal səviyyədə liderlik edən ölkələr, həm də beynəlxalq arenada nüfuzlu oyunçular kimi tanınır. Azərbaycan bu sənədlərə qoşulmaqla və öz iqlim öhdəliklərini uğurla yerinə yetirməklə, qlobal iqlim diplomatiyasında mövqeyini gücləndirə bilər:
“COP29 çərçivəsində qəbul ediləcək qərarlar Azərbaycanın iqlim dəyişiklikləri ilə bağlı beynəlxalq əməkdaşlıqda fəal iştirakını artıracaq. Azərbaycan qlobal iqlim təşəbbüslərinə dəstək verərək, BMT və digər beynəlxalq təşkilatlarda nüfuzunu möhkəmləndirə bilər. Bundan əlavə, Azərbaycan qonşu ölkələrlə regional əməkdaşlıq layihələrinə qoşularaq, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə daha geniş əhatəli və kollektiv səylər göstərəcək. Düşünürəm ki, bu əməkdaşlıq həm də Xəzər dənizi ətrafındakı ekosistemin qorunmasına yönəlik yeni regional sazişlərin imzalanmasına şərait yaradacaq”.
COP29-da imzalanacaq sənədlərin dayanıqlı inkişaf hədəfləri çərçivəsində Azərbaycanın iqlim, enerji və sosial sahələrdəki siyasətlərinə birbaşa təsir edə biləcəyini deyən hüquqşünas diqqətə çatdırıb ki, iqlim dəyişikliyi yalnız ekoloji problem deyil, eyni zamanda sosial və iqtisadi inkişaf məsələsidir. COP29-da imzalanacaq sənədlər və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə istiqamətində qəbul ediləcək öhdəliklər Azərbaycanın təmiz texnologiyalara keçid etməsini, yeni iş yerləri yaratmasını və sosial rifahın artmasını təmin edəcək islahatlara təkan verə bilər.Bu sənədlər sosial baxımdan da önəmlidir, çünki iqlim dəyişikliyinin mənfi təsirləri əhalinin ən zəif təbəqələrinə daha çox təsir göstərir. Azərbaycan bu prosesə daha geniş şəkildə qoşularaq, əhalinin bu zərərli təsirlərdən qorunması üçün tədbirlər görə bilər. Bu isə sosial ədaləti təmin etmək və iqtisadi bərabərsizliyi azaltmaq üçün yeni imkanlar açacaq.
Əli Hüseynov
